                 
               
              
                
                 
                  
                   
              
                    
                    
                    
              
                 
              
                    
                    
                  
              
2017.10.01   11                 
                                      
                                                                                    
Октябрин 1-дэ, тахиа сарын 11-й сагаагша тахиа удэр. Этигэл Хамба Ламын сургаал.       
Этигэл Хамба лама: "Ямарша шинжэлэхэ ухаанай хэрэг эхилээд орхибол, санаань бариха юумэн угэй. Сайн уйлэ бутээхын тула сузэг зорилго» гэжэ айлдаа.   
 
  
       
Ямар аюултай сургаал юм, ямарша хэрэг эхилээд орхибол санаань бариха юумэн угэй гэхэдэ! Бэди хэд дахи томо жижиг уйлэ эхилээд орхижо байсанаа санажа шадахагуй байна. Тымэ ушараас дахин эхилээд шадалгуйгээр орхихо бол Хамба Ламада тэрнигээ хэлэгты. Тыгэбэл доодо хэмжэдэ магадгуй сузэг зорилго алдахагуй болно. Дээдэ хэмжэдэнь эхилсэн юумэ заабал дуургэхэ хэрэгтэй сузэг зорилготой байхын тула.      
2017.10.02    12                
                                            
                                                       
Октябрин 2-да, тахиа сарын 12-й хара нохой үдэр. Этигэл Хамба Ламын сургаал.      
"Тосхоной зүүн зүгтэ дабастай булаг бурьялжа байна" гээд, нэгэ хүн байна. Этигэл Хамба Лама: "Үнэн голоос зальбаржа жэн табижа эмшэлдэг юрөөлтэй" гэжэ айлдаа.      
      
Энэ хаана иимэ гайхалтай дабастай булаг гаража байдаг юм? Гаража байбал мүнөө мэдээжэ хүнэй ба малай үбэшэн газартань жэн табиад эмшэлжэ болохо. Тыхэдэ энэ сонин үдэр болохо гэжэ бодоном таны ехэ анхартай байхынь уринам.      
2017.10.03    13               
                                     
                      30                                                                                  

 
   
Октябрин 3-да, тахиа сарын 13-й харагша гахай үдэр. Этигэл Хамба Ламын сургаал.     
Этигэл Хамба Лама: "Сабдагуудай гүйдэл номгоруулжа морин холойтоор хаалга" гэжэ абархадань, нэгэ лама: "Дошхон бүхэнэй эзэн".     
     
Энэ ямар муу байдал болсоноос өөрин нютаг хаража хамгалха байсан сабдагууд гүйжэ байна юм? Суулшин 30 жил дотор олон зон нютагаа орхижо хоторуу нүүгээд ерэхынь мэднэмнэй. Тыхэдэнь сабдагууд хүнэй тоо багадхадань сандаржа, зобожо бараг гомдон уурлаад хүдэлхэ болоод байна. Тымэ ушараас Хамба Лама нютаг дээрэ морин холойтой хаалга тогтоогты гэнэ зоной нүүдэл ба сабдагай гүйдэл зогсохын тула. Манай Багша дошхон байдалда ороод аргагүй шухал нарин хэрэг бүтээжэ байсандань дэмжэн тусалхын түлөө сүгэдэмөө     
2017.10.04    14               
                                                                         

 
   
                                             
Октябрин 4-дэ, тахиа сарын 14-й хүхэ хулгана үдэр. Этигэл Хамба Ламын сургаал.     
Этигэл Хамба Лама шабинаас асууна: "Арад зондо философи байна гү? шабинь: "Байна" гэхэдэ. "Энэмнэй гүн ухаан гү" гээд дахин асууба "Бэшэ" гэхэдэнь, зүб гээд: "Гүн ухаан хамагы оноод байсан ухаан, энэгээр бэди эб олохо ёстой" гэжэ айлдаа.     
     
Энэ асуудалтай болсон сургаал дагуу ойлгостой болоо Буддын шажанай гүн ухаан зони эбтэй болгоод Нирванада оршохо нэгэ аргатай болгоосон ушараас хамагы гүнзэгы шухал хэрэгтэй ухаан мүн.     
 2017.10.05    15               
                                     
                                                          
Октябрин 5-да, тахиа сарын 15-й хүхэгшэ үхэр үдэр. Этигэл Хамба Ламын сургаал.     
Энгэртэй одон медальнууд зүүсэн үбэгэн: "Би уран зохеолшо байнам" гэнэ. Этигэл Хамба Лама: "Дотоодо хүгжэлэй үгсэхэ жама" гэжэ айлдаа.     
     
Энэ үбэгэн уран зохеолшо байхада ном ба шүлэгүүд ниилэн олони зохеосон байна одон медальнуудаар шагнуулсан ушараас. Тымэ тула өөрин дотор сэдьхэл ухаан болон бодолнууда дээшэ үгсэхэ замда оруулаад өөрин жама ёстой сайн мүр эндэ табисан гэжэ болохо.    
2017.10.06    16              
                                              
                                                                                                    
Октябрин 6-да, тахиа сарын 16-й улаан бар үдэр. Этигэл Хамба Ламын сургаал.     
Нэгэ лама хүдөө ажахүй сайжаруулха гэжэ орон тэнгэри тахижа байгаад: "Байгаал хүндэлхэ хэрэгтэй" гэбэ. Этигэл Хамба Лама: "Дээдын сургаал Бурханаас нютагай сэргээл сэдьхэлээс" гэжэ айлдаа.    
    
Мүнөө манай амидрал олон янзаар ялгаатай байна. Дээдын талаас Бурхан Багшын сургаал хүдлэшгүй байна, өөрын талаас сэдьхэлэй ёролоос нютаг зоной сургаал байна, хажуу талаас сургуули болон бусад элдэб хүнэй ехэ нүлөөтэй ухаан ерэжэ байна. Энэ олон юүмэнэй хоорондо төөрижэ мухарижа байгаад эхи заха алдахада ехэ амархан. Тымэ ушараас Бурхан Багшын сургаал ухаанда оруулаад сэдьхэлэй ёроол хүрэтэр шингээжэ нютаг ба зондонь ехэ тус бүтээжэ болно. 

 
2017.10.07    17               
                                               
                                                          
Октябрин 7-до, тахиа сарын 17-й улаагша туулай үдэр. Этигэл Хамба Ламын сургаал.    
Эрэ хүн: "Үглөөнэй дээжэ үргэжэ огторгойн онгосоор ажалдаа ниидэхэм" гэжэ байна. Этигэл Хамба Лама: "Бурхадтаа найдахада ухаан сэдьхэлы дээшэнь хүтэлхэ" гэжэ айлдаа.    
    
Мүнөөдэр юрэнхилэгшэ Путинай мэндэлсэн үдэр ушараас ухаанда ажалдаа онгосоор ниидэжэ болохо эндэ ехээр гайхаха гомдохо юүмэ үгэй. Тыхэдэш Бурхан Багшада найдаха бол дээдын мүр нээгдэхэ ехэ ушар байна. Сэдьхэлдэ онгосоор ниидэжэ Бурхан Багшада найдбартай ойртохо.   
2017.10.08    18             
                                            
                                                                       
Октябрин 8-да, тахиа сарын 18-й шара луу удэр. Этигэл Хамба Ламын сургаал.   
Ноен баян хоер уулын убэрынь онгиложо байсан газарта байгаад: "Эндээс уран шолуу ехэ гараха гу?" гэжэ нэгэнинь асууна. Этигэл Хамба лама: "Жамсран" гэжэ айлдаа.   
   
Уран шолуу ехэ хушэ шадалтай химийн зуйл байсан ушараас ехэ аюултай зэбсэгэй бутээлдэ хэрэглэдээг тула дурсэнь улаан унгэтэй байдаг юм. Манай улаан Жамсаран сахюусан уран шолуутай адли унгэтэй байжа хушэ шадалань ойролсоо байна гэжэ энэ сургаалаас мэдээбди. Тымэ ушараас баялаала гээд улаан Жамсаран сахюусанда зальбары бусад сайн аргагуй тула.  
2017.10. 09      19             
                                         
                                                                                      
Октябрин 9-дэ, тахиа сарын 19-й шарагша могой үдэр. Этигэл Хамба Ламын сургаал.   
Нэгэ айлда адуу мал ехээр үдээд тариагаа хадажа байна. Дээрээсэнь : "Зүрхэтэй хүн" гэжэ дуулдана. Этигэл Хамба Лама: "Муу хүн дэлхэй эзээлхэгүй" гэжэ айлдаа.   
  
Мүнөөдэр хотын амар хүнгэн ажилда ябаагүй хуушанай хүндэ хүшир хүдөөнэй ажилда шамдажа байсан бороо хүн мэдээжэ зүрхэтэй нютайнгаа өмнө харюуслагатай байна. . Дэлхэйн олон зоной ухаан сэдьхэл ба зүрхэ абахын тула Бурхан Багша мэтэ гүзэгы хурса ухаантай, зоригой хатуу зүрхэтэй, энэрхы сэдьхэлтэй байха хэрэгтэй. Тыхэдэнь муу хүн өөригөө ударидажа шадахагүй золиг юүгээ хиижэ шадаха юм.  
2017.10. 10      20            
                                 
                                                                                                     
Октябрин 10-да, тахиа сарын 20-й сагаан мори үдэр. Этигэл Хамба Ламын сургаал. 
Эрэ хүнэй: "Дайсан тодхоры гэтэлүүлыт газар хүдэлнэ" гэхэдэнь, Этигэл Хамба Лама: "Үнэсын тортог боложо урбалдаа" гэжэ айлдаа. 
 
Энэ нарин сургаал ойлгоходо хэсүү байна. Сансараас ба зоболоной далайгаас гэтэлхын тула ухаан хурса болон гүн сэдьхэльтэй зон ехээр зүдхэдэг ушараас эндэ дайсани гэтэлүүлхэ гэхэдэ таарамжагүй санагдана. Тыхэдэ шадалтай Лама дайсани гэтэлүүлжэ болохо гэхэдэнь газар хүдэлжэ олон зоной ухаан урбалдахын хажууда бэенээс үлдэхэ үнэсын тортогонь гайхаад урбалдаха гэнэ. Тымэ ушараас эндэ ехэ гайхахагүйн тула Хамба Лама урда нэгэ сургаалда дайсани алаад дээшэн ябуулагты гэжэ айлдажа байсани би дурданам.
2017.10. 11      21               
                                       
                                                                                                
Октябрин 11-дэ, тахиа сарын 21-й сагаагша хони үдэр. Этигэл Хамба Ламын сургаал.    
Нэгэ эхэнэр сарса данса суглуулжа абаад: "Табисан түсэбтэ сандарал үгэй" гээд шатын алхам өөдэ дуугарба. Этигэл Хамба Лама: "Долгилохо сэдьхэлдэ дабалгаа үгэй" гэжэ айлдаа.    
    
Сонин удхатай сургаал байна табисан түсэбтэ сандаралгүй бол долгилохо сэдьхэлдэ заабал нэгэ алха ба дабалга байха ёстой. Тымэ ушараас энэ гадаа талаас хараха бол энэ түсэбы яагааш бэелүүлэжэ болохогүй болоно. Дотор талаас үзэхэ бол сэдьхэлдэ тэгшэ амарлингүй боложо энэрхын дулаанаас шинэ бодолтой хурса ухаанаар ямарша үйлэ бүтээжэ болно. Жишээ хүдлэшэгүй лагшантай Хамба Лама, абарга могой мэтэ байсан Нагарджуна Багша, сансар нирванын хооронда ябаха Өчирдари Бурхан.    
    
2017.10. 12      22               
                                                      
                                                                   
      
Октябирин 12-то, тахиа сарын 22-й хара бишэн үдэр. Этигэл Хамба Ламын сургаал.    
Нэгэ хүнэй шатаар дамжуур дээрэ гарахадань өмнөнь гурбан гэрэл хана байна. Эхэнэр дундань байгаад: "Ханын саана бурханай орон" гэбэ. Этигэл Хамба Лама: "Абидын орон байна хубилгаандань хандагты" гэжэ айлдаа.     
    
Энэ ехэ сонин гурбан гэрэл хана толи мэтэ бэшээр дэлгэрээд байхадань гайхалтай эхэнэр бурханай орон ханын саана эли үзэжэ Абида бурханай хубилгаан байха маягтай. Би жишээ хана гэрэл үзэгүй эхэнэр хүни хубилгаанаар сонсогүй, Абида бурханай хубилгаан гэжэ мэднэгүйдэ энэ сургаал тухай даган баясаад хэлхэ гээд хэлэхэ юүмэ үгэй байнам.    
2017.10. 13      23               
                                         
                                                                     
 
Октябрин 13-да, тахиа сарын 23-й харагша тахиа үдэр. Этигэл Хамба Ламын сургаал.    
Нэгэ үбэгэн: "Цас хэсүү гэжэ санаагшаб" гэнэ. Этигэл Хамба Лама: "Сагаан үбэгэн хүйтэн орондо орохоб гэсэн мэтын олон амитануудта тусалхаа ошоо" гэжэ айлдаа.    
    
Мүнөөдэр Иволгын дасанда цас орожо хоноод нара дулаанаар гэрэлэй сасажа байсан ушараас Сагаан үбэгэн манай үбэлэй хүйтэн улиралда ороходомной сайнаар манда тусалхын тула дүтэлхэ дуратай. Мүнөө энэ сургаал дагуу бэди ойлгообди үбэлэй хүйтэн хэсүү уе абаруулхын тула Сагаан үбэгэндэ ехээр шүтэхэ хэрэгтэй болоо. Ямар сайхан юм!    
2017.10.14     25               
                                         
                                                        
Октябрин 14-дэ, тахиа сарын 25-й хүхэ нохой үдэр. Этигэл Хамба Ламын сургаал.    
Согчен дуганай орой хушагдаад байхы нэгэ хүн үзээд: "Дээдэ дабхарта юүн байхаб" гэжэ асууна. Этигэл Хамба Лама: "Хутагта шэдитэн заларжа судар тарни шингээхэ" гэжэ айлдаа.    
    
Согчен дуганай дээдэ дабхарта гараад байхадаа хүн тэндэ гансардааг гэжэ санадаг байгааб. Мүнөө ушарынь ойлгожо доод хэмжэдэнь Согчен дуганаа горойлохо хэрэгтэй болоо, тэрэ дээрэ дабхартань бүхы амитанай түлөө хутагта судар тарни шингээхэдэ гансардахагүйн тула.