 

      2018.02.01-02.15

2018-02-01 15:25
  217
  0
        
        
        
        
                
                 
             
               
                
                 
                  
             
                   
                   
                   
             
                
             
                   
                   
                 
              
        
   2018.02.01      16                    
             1877                                     
   1937                                                                                                  
2018.02.02     17                   
     5                                        
              5                                                                                                        (  )           
2018.02.03      18                   
                                                
                                                                          1927  90                                                                  
2018.02.04      19                  
                                            
                                                                               
2018.02.05      20                  
                                      
                                                                                                        
2018.02.06      21                 
                                    
                                                                                      
       141                                  
2018.02.07     22                 
                                    
                                                                                                
      164                                                                         
2018.02.08      23                
                                
                        984                           (  )                                                 4                                        
2018.02.09      24               
                                                          
                                                                                        
2018.02.10      25               
                           
                                                                                           
  
2018.02.11      26              
   100                                
                                                         
2018.02.12      27              
     (  )                                  
                                    (  )                
2018.02.13       28              
                                               
                              10                                                10                                         10                 
  
 2018.02.14     29            
                              
                                                       
                                              
                             64                       337.5      64   21600        15                               
2018.02.15     30            
                                           
                                                                                                                                           
 
   
Февралин 1-дэ, үхэр сарын 16-й хүхэ хулгана үдэр. Этигэл Хамба Ламын сургаал.        
Эрэ хүн үбэгэн ламын сүүдэр зураг үзүүлээд: "1877 оной хүн баруунай Гулаг шорон газараас ерэсэн" Этигэл Хамба Лама: "Хойто түрэлээ мэдэжэ түрэхэ хубараг хүнэй шэди" гэжэ айлдаа.        
        
!937 оноор Гулаг гэсэн шорон газарта абтагдасан ламанаас маша хобор зонинь бусажа нютагаа ерэсэн байдаг. Тыхэдэ энэ лама ниилэн шэди шадалтай ушараас энэ харанхы муу газараас ерэсэн байгаа. Хэсүү хүндэ байдалда оросон ламанаар мэдээжэ хатуу хүштэй юрөөл табиха ба шэди үзүүлэхэ аргагүй болсон ушараас дахин энэ Сансар дотор Буддадын шажан хамгалхын тула хубараг болохоор ерээд байхань магадгүй. Тымэ ушараас бэди дасануудаа сэргэхэ хубараг ламатай одоо байнамнай.       
       
Февралин 2-то, үхэр сарын 17-й хүхэгшэ үхэр үдэр. Этигэл Хамба Ламын сургаал.       
Нэгэ хүн 5 эрдэнин жимэс абаад энгэртэ хээд: "Зүүдэн лэ бэшэ байгаарай" гэжэ ехээр зальбирба. Этигэл Хамба Лама: "Гэгээрэдэ шамдаарай" гэжэ айлдаан захиа.       
       
Хүнэй ямаргша сайн санаа хангагша Тэнгэрин эрдэни модноос 5 жимэс зүүдэндэ бэшээр абаха шадалтай болсон бол энэ гэгээрэлдэ шамдахатай адли юм. Эгэл хүнэй нюдээр үзэжэ болохогүй Тэнгэрин эрдэни модны Будда Багшын үзэсэн мэлмидэнь өөрин сэдьхэлээр этигэхэ хэрэгтэй болно. Сэдьхэлээр этигэхэ бол Будда Багшын адис байна гэжэ ойлгохын тулда олон шүтээнтэй орондо ошожо байха хэрэг гарна. Тэрэ адистань хүртээд Бурхан Багша үнэн байна гэжэ ойлгосон бол танда Тэнгэрин эрдэнин модон байха болоод гэгээрхэ зам нээгдэхэ. Тымэ ушараас Бурханай этигэлтэй замаас сухарижа болохогүй.     

      
Февралин 3-да, үхэр сарын 18-й улаан бар үдэр. Этигэл Хамба Ламын сургаал.       
Хоер ламанар Этигэл Хамба Ламы хүндэлжэ цай уулгажа байха дэргэдэнь гонзогор түхэреон хоер томо нюдэтэй дүрсэ үзэгдээ. Хамба Лама: "Энэни үргэ" гээд аягатай хөөрүүлсэн сүү үгөө".       
       
Этигэл Хамба Лама хоол эдихэм гэхэдэ бэе, хэл, сэдьхэлдэм гэм ерэнэ гэжэ айлдаа. Багша хоол ба ундаа үгэй амидралхам гэжэ айлдасандань бэди ёсын дагуу ехэ хуралай үедэ манжа барихада Хамба Ламаа хүндэлжэ манжа үргэдэг юм. Болохогүй гэжэ мэдээд, өөрөө эдеэ үгэй байжа шадахагүй тула, барижал байдаг тэнэг биб. Хамба Лама 1927 оноос 90 жил хоол үгэй амидралхадань мүнөө энэ үргэсэн цай хөөрүүлсэн сүү болгохонь гайхаха хэрэг бага. Тыхэдэ энэ гонзогор дүрсэтэй томо нюдэтэй амитан сонин байна? Юүнэ түлөө Хамба Ламаар хүндэлүүлдэг юм, ямар аша үүрэгтэй юм? Энэ гонзогор нүхэртэй ямар нэгэ аргаар ушаржа асууха хэрэгтэй байна.      
      
Февралин 4-дэ, ухэр сарын 19-й улаагша туулай удэр. Этигэл Хамба Ламын сургаал.      
Наратай удэр хубшэтэ ехэ хабсагайн хаяада номогон далайн долгион узэгдээд: "Оюун бэлигээр номгорхо оршолон" гэжэ дуулдаа. Этигэл Хамба Лама: "Байгаалиин эрдэмэй оршон" гэжэ айлдаа.      
      
Дахин сонин бодол ерээд байна Номгон далай оюун бэлиг мэтээр номгоруулха аргатай. Энэ жишэгээр Номгон далайн нэр алдартай ехэ устай далай байсан ушараас манай Буддадын сургаалай уурэгэнь хуни номгоруулха естой. Номгон далай мэтэ номгорсон хунэй сэдьхэл дотороо гунзэгы багтамжатай болсон тула байгаалин эрдэм мэдэн хэрэглэхэ нухсэлтэй. Тымэ ушараас эрдэмэй долгион ехэтэй гэсэндэ номгорсон байхань ехэ зуб.      
      
Февралин 5-да, үхэр сарын 20-й шара луу үдэр. Этигэл Хамба Ламын сургаал.

 
   
    
Огторгойн мүшэд үзэгдээд: "Шинэ элшэ" гэжэ дуулдаа. Этигэл Хамба Лама: "Зуухада үргээгты" гэжэ айлдаад хүндэ табаг далгатай бариа.      
      
Ямарша мүшэд өөрин элшэтэй тулда огторгойгоор эргэлдэжэ ойртохо ба холдохо байдалтай. Мүшэдэй ойртожо тодорхонь саг сагта боложо зай ехэ багаас ялгаатай. Заримынь мянган жилдэ ойртохо заримынь огто үзэгдэхэгүй байхань дахин магадгүй. Тымэ ушараас мүнөөдэр зуухада далгатай табаг үргэхэ ёслол үйлдэжэ болоно нэгэ мүшэн ойртосон ушараас. Зуухын ойрхон дулаан мүшын холо элшэтэй нарин холбоотой тулда энэ холбоогынь ашиглаха хэрэг байха нүгөө түрэл бодожо байсан хүндэ.     
Февралин 6-да, үхэр сарын 21-й шарагша могой үдэр. Этигэл Хамба Ламын сургаал.     
Нарай хүбүүн эхын хүхэ хүхэжэ байхада толгой доторонь сэнхир ногоон гэрэл байна. Этигэл Хамба Лама: "Дээдэ түрэлтэн мэндэлдэг" гэжэ айлдаа.     
     
Энэ сургаал дагуу намда онсо мэдэжэ хэлэхэ юүмэ үгэй тулда сайхан юрөөл табихань зүб гэжэ саннам: "Дээдэ түрэлтэн хүнүүд манай ард зондо ерэжэ сэнхир ногоон гэрэлтэй толгойнь яларжа байг". Сэнхир үнгэ хии гаралтайдань ногоон үнгэ модоноос эхитэй байхынь бүдүүлиг ухаанаар тодоруулжа болоно. Нүгөө талаар ойлгохо бол сэнхир ногоон үнгэтэй юүмыг илүү хүндэлхэ хэрэгтэй болообди.     
 Галшиев Ламын 141 дугаар сургаалаас: "Хүн бусадтай ушарха үе нюур ба толгойгоо бүү эльбэ, тэрнинь айжа сүрдэснээр шадабараа барагдасанай тэмдэг мүн".     
Февралин 7-до, үхэр сарын 22-й сагаан мори үдэр. Этигэл Хамба Ламын сургаал.     
Эхэнэр хүн Бурханда зула үргээд: "Хүндэлэл үзүүлнэм" гээд хадаг бариа. Этигэл Хамба Лама: "Санасан юүмэндэ хүрэхэ зориг" гэжэ айлдаа.     
     
Зула санаа мэтэ бол хадаг эхэнэр хүнэй зориг болоно. Тымэ ушараас Бурханда тахил дотор зула бадарахын тус эрдэмэнь өөрин санаа элирүүлхэ ехэ сайн арга байна. Зула хэды шинээн бадаржа байхадань тыдэ шинээн хүнэй санаа бүтэжэ байха ухаанинь маша сайн. Үдэр бэрэ өөртөө хэрэгтэй санаа бэелүүлхын тула зула бадарахань ехэ зүб. Тэрэ санаа шударга бүтэхын тула Бурханда хадаг барижа хэлээд ухаан сэдьхэлээс зоригоо үзүүлхэнь тус ехэтэй.    
 Галшиев Ламын 164 дугаар сургаалаас: "Суртаалай шадал түгэсэ болсон бол сураха хүсэлээ нюухы бүү үйлдэ, тэрнинь хэрэг үгэй бумба доторой зула шэнди унтажа болохо". Зула ба ном сураха хүсэл тулда бадарха ёстой. Ном сураха санаа үгэй бол зула бумба дотор унтажа байха. Тымэ ушараас өөрин ухаанай шадал зула мэтээр бумба дотор бүү нюу.    
Февралин 8-да, үхэр сарын 23-й сагаагша хони үдэр. Этигэл Хамба Ламын сургаал.    
Нэгэ хубараг: "Хоб жэб хэрүүл тэнсүүлэн хорлол юүнэй түлөө гээшэб? гэжэ Хамба Ламаас асуухадань: "Дотоод шажантанай юүмэн бэшэ" гэсэн харюу абаа.
 
  
    
Хорлохо сэдьхэл ехэ муу хортой байхада энэ хоб тарааха ба хүнтэй хэрэлдэхэтэй адли боложо тэнсэнэ. Галшиев Ламын 984 дугаар сургаалаас жишээ татаха бол "Зүрхэнээс дээдын Бурханай ном хүсэхэ бол дайсангүй ба садангүй эдлэ, дээдэ ном ушар шэнди бүтээхэ бол дайсан ба садан хорлохо". Будда Багшын "Бүхы юүмэ ушартай" гэжэ айлдаснай гүнзэгы нарин үдхынь дайсан ба ураг садан ойлгохогүй ушараас хорлохонь магадгүй. Тымэ ушараас Нагарджуна Багша Буддадын сургаал ойлгуулхын тулда 4 нүхэсэл тухай айлдаад шорголжоной бэеэр жишүүлжэ бата залгасан. Энэ ушараас Дамба Даржа Заяев Хамба Ламын мэндэлсэн нютаг Шорголжо гэдэг алдартай юм одоо нэрэнь оросоор өөршэлэгдэжэ Шарагол нэртэй байна.   
Февралин 9-дэ, үхэр сарын 24-й хара бишэн үдэр. Этигэл Хамба Ламын сургаал.    
Далай Лама дээдын үндэр ширээ дээрээс ном табижа байна. Тойроод тоо үгэй олон амитан, элдэб яснай арад зоной дунда: "Хоосон шанарай номой сууряан" гэжэ дуулдаа. Этигэл Хамба Лама: "Шэрнин сударай шэди сэдьхэлээс" гэжэ айлдаа.   
   
Далай Лама Багшада эруул мэндэ айлдан энэ хоосон шанар тухай ном табихадань даган баясажа. Будда Багша Шэрнин судар айлдажа бүхы юүмэ үнэн бэшэ хоосон шанартай тулда нэр тэды юм гэсэн. Хоосон шанар ухаанаар ойлгожо барихань ехэ хэсуу тулда сэдьхэл дотор бариха магадгуй. Жишэхэ бол хунэй ухаан хурса сэлмэ мэтэдэ сэдьхэлэнь тэрэ сэлмэ барьсан хунэй гар мун. Тымэ ушараас хоосон шанар заабал бариха гэжэ хэлдэг юм.   
Февралин 10-да, үхэр сарын 25-й харагша тахиа үдэр. Этигэл Хамба Ламын сургаал.   
Этигэл Хамба Лама: "Амлэй ба ямлэйн аргаар дэлхэй эзэлээд шажанайгаа түлөө зальбирнам" гэжэ айлдаа.   
   
Хамба Лама ниилэн хатуу шангаар гадаа болон доторой тахилнуудай аргаар дэлхэй эзэлээд байнам гэнэ. Будда Багшын ухаанаар зохеосон гадаа доторой тахилнууд энэ дэлхэйдэ ехэ нүлөө үзүүлэхэ гэжэ мэдсэн тулда. Тымэ ушараас үдэрэй ямарша хуралда энэ хоер тахилаар лама хубарагуудта гадаа дотор адисалга үйлдэжэ дэлхэй дээрэ Буддадын шажанай түлөө зальбирхын эрхэ олгогдоо. Иимэ шинэ ухаан бодолтой болсондоо даган баясахаас өөр арга үгэй.   
Февралин 11-дэ, ухэр сарын 26-й хухэ нохой удэр.  
100 гаран настай лама: "Яв Юм бутээжэ оршолоной эргэдэ халигдасан" гэнэ. Этигэл Хамба Лама: "Согто очирын зали" гэжэ айлдаа.  
  
Яв Юм энэ эрэ эмын тарнин есоор холбогдосон байдал тухай мэдэл. Мэдээжэ эдэ хоерой дундаас гарсан хуугэд юумэ оршолоной эргээр халисан байна. Тыхэдэнь энэ согтой очирын зали дээрээс буужа амитани сунсэтэй болгоохо шадалтай байха магадгуй.  
Февралин 12-то, үхэр сарын 27-й хүхэгшэ гахай үдэр. Этигэл Хамба Ламын сургаал.  
Харьялан урдагша хадын горхиной эргэдэ халзан халтар мориной инсагаалхынь үзээд Этигэл Хамба Лама: "Үнэни баригша саруул ухаантай хүнэй хүлэг" гэжэ айлдаа.  
  
Будда Багшы бүгэдэ юүмы хоосон шанараар уруудуулсан тулда, дуганай ба гэрэй үүдэн урда зүгтэ байха естой. Тымэ ушараас үнэни баригша хүнэй хүлэг урдажа бйсан горхиной эргэдэ инсагаалхань ехэ сайн тэмдэгтэй мүн.  
Февралин 13-да, үхэр сарын 28-й улаан хулгана үдэр. Этигэл Хамба Ламын сургаал.  
Нэгэ ламын хонхо дамаари ехэ дуугаруулжа сахюусанай бүтээлдэ байхадань: "Хаанахи нютаг уснай лама гээшэб" гэжэ нэгэ хүн асууна. Этигэл Хамба Лама: "Сахюусанаас дүтэ нүхэр үгэй" гэжэ айлдаа.  
  
Мүнөөдэр газар нохой жилэй саг угтахын өмнө Иволгын дасанай Согчен дуганда болон бүхы манай дасануудаар нэгэ горимтой тулда 10 сахюусанай долоодонь бүтээл болохо. Энэ долоони нэрлэхэ бол Гомбо Махагала, Гонгор, Шагдар, Шалши, Сэндэма, Намсарай болон Цамба сахюусанууд дурдан хурагдаха. Тымэ ушараас таа манай нүхэрнүүд дасан ба хүрэ хийдээр ябажа 10 сахюусанда мүргэл үйлдэхэнь ехэ хэрэгтэй байна. Юүндэ гэбэл, Сахюусанаас дүтэ нүхэр үгэй тулда. Яагаад гэбэл, ямарша танай үйлэ хэрэг бүтээхэ гэбэл сахюусан тусалха шадалтай тулда. Ямар ушараас гэбэл, 10 Сахюусанууд Будда Багшын өмнө тангариг барьсан бүгэдэ амитанда тусалха гэсэн тулда. 
我: 
Февралин 14-дэ, үхэр сарын 29-й улаагша үхэр үдэр. Этигэл Хамба Ламын сургаал. 
Ногоон шара гал носожо байгаад: "Хатуу" гэжэ дуулдана. Этигэл Хамба Лама: "Гэгээн үзэгдэлдэ хатуу үйлэ хэрэгтэй" гэжэ айлдаа. 
 
Ямарша хүн гэгээн үзэгдэлтэй болохо гү? Гэгээн болохо санаанда гү? Гэгээрхэ бодолдо гү? Тэрэ хүн заабал ногоон шара гал оложо носохо хэрэгэй дэргэдэ ехэ хатуу үйлэ үйлдэхэ хэрэгтэй болно гү? Хара мянган асуудалтай болоод нэгэ сайхан харюу үгэй тула зобожо байха хэрэг гараа. 
Тымэ ушараас гэгээн үзэгдэлтэй болохо гэбэл нэгэ муу юүмэ унтража нэгэ сайхан юүмэ ногоон шара үнгээр носохо хэрэгтэй. Өөр юүмэ хэлэхэ шадалгүйдэ олон жил мартангүй бодохо хэрэгтэй болоо. Танда бодол байха бол хэлэгты. 
我: 
Февралин 14-дэ, үхэр сарын 29-й улаагша үхэр үдэр. Этигэл Хамба Ламын сургаал. 
Ногоон шара гал носожо байгаад: "Хатуу" гэжэ дуулдана. Этигэл Хамба Лама: "Гэгээн үзэгдэлдэ хатуу үйлэ хэрэгтэй" гэжэ айлдаа. 
 
Мүнөөдэр манай дасануудта Дугжубын хурал боложо байхада бага зэргэ нарин удхынь тайлбарилахы зүбшөөгты. Дугжуба түгэд хэлэн дээрэ 64 агшинай хэсэг гэдэг хубаари. Хүнэй амидрал амисгал абажа гаргахын хоорондо тогтодог ушартай юм. Нэгэ агшинай хэсэг 337.5 хүнэй амисгалтай адли тулда 64 агшинай хэсэг 21 600 амисгал болно. Эрүүл хүн нэгэ хоног дотор 21 600 дахи амисгалхадань 1 минута дотор 15 дахи амисгална. Тымэ ушараас Дугжубын хурал хүнэй амисгал баталжа хатуу болгооно. Дараань Дугжубын галаас гэгээн үзэгдэлтэй болохонь магадгүй. 
我: 
Февралин 15-да, үхэр сарын 30-й шара бар үдэр. Этигэл Хамба Ламын сургаал.  
Огторгойдо үнгэтэй гэрэл нара зүб тойроод: "Хотол түгэсэ согто надаахань болтогой" гэжэ дуулдаа. Этигэл Хамба Лама: "Жил, сара, хоног, саг тэригүүтэн нас нэмэгдэхын түлөө" гэжэ айлдаа. 
 
Мүнөөдэрэй үдэр бүтүү үдэр гэдэг. Мэни ухаанда гал тахиа жилэй саг үнгэрхынь өмнө тэмдэглэхын тулда энэ сагынь бүтүүлжэ түр зүүр тогтохо ушартай юүмэ. Үглөөдэр газар нохойн саг ерэхын тулда хүнүүд амисгал абажа энэ тахиа жилэй саг ямар алхажа гарсанай дун табихань ехэ шухал. Юүндэ



  
     
     